Sözel Zeka
Sözel zekâ ya da diğer adıyla dilsel zekâ, etkili şekilde dili kullanma, kelime ve seslerle birlikte düşünme, insanları ikna edebilme, dilde bulunan kompleks anlamları kolay kavrama, dilde bulunan farklı yapıları kolay fark etme, yeni yapılar oluşturmada zorlanmama, aynı zamanda farklı dilsel yapılarla alakadar olma becerisidir. Aslında bu zekâ herkese en tanıdık gelen, bilinen türdür.
Çünkü insanlar zamanlarının çoğunluğunu sözel zekâsını kullanarak geçirir.
Zeka araştırmacılarının değerlendirmelerine göre, insanlar doğduklarında üç binden fazla sayıda farklı dili konuşabilme yeteneğine sahiptir. Ancak doğdukları zaman bu dillerden birini bile konuşamaz halde olurlar. Doğumla birlikte çevrede konuşulan dille etkileşime girildiğinde, beyin dildeki bütün sesleri tanır haldedir. Duyma sıklığı, kültürel motifler, sesleri taklit etme girişimi, kendi ayakta kalma içgüdüsü gibi etkenlerle kullanılan dil beyne iyice yerleşir. Bu tür potansiyel dillerden birine ya da ikisine birden tam olarak hâkim olabilir, bunları karmaşık dil sistemleri şeklinde geliştirme şansına sahip olabiliriz.
Sözel zekâ genel olarak dille yapılan her tür çalışmayı kapsar. Elimizdeki dergi, gazete, kitap gibi ürünlerin etiketlerini okuyabilmeyi, mektup yazabilmeyi, şiir, düz yazı yazmayı, topluluk önünde konuşmayı, arkadaşlarla sohbet etmeyi hep sözel zekâ sayesinde gerçekleştiririz. Başkalarının konuştuklarını dinleme, söylediğini anlama, verdiği mesajları algılama gibi alanlarda sözel zekânın kapsamına girer.
Sözel zekâya sahip olanların hangi özellikleri vardır?- Farklı kelimeleri, ritimleri, her türlü sesi, rengi dinler, bunlara tepki verebilir
- Öğrenmesi dinleyerek, konularak, yazarak ve okuyarak olur
- Başka insanların dil üslubunu, seslerini, yazma ve okumasını taklit edebilir
- Söylenen cümleleri dinler, bunları yorumlar, farklı tarzda ifade ederek, söylediklerini rahatça hatırlar
- Okuduğunu kolayca anlar, özetler ve hatırlaması kolay olur
- Farklı zamanlarda olduğu kadar, farklı amaçlar için ve farklı gruplara oldukça etkili hitap etme özellikleri olur
- Dinleyicileri konuşmasıyla etkilemeyi becerir, Yazma, okuma, konuşma, dinleme gibi dil sanatları içinde farklı yapılar meydana getirebilir
- Yeni dil formları oluşturabilir
- Dilbilgisi kurallarını etkili olarak kullanır ve yazar. Sözel zekâsı olan kişilerin kelime dağarcığı oldukça zengindir.
- Farklı dilleri öğrenme becerisi oldukça yüksek seviyededir
- Etkili dinleme becerileri olur
- Şiir, hikâye yazma gibi etkinlerde oldukça başarılıdır, bunları yapmaktan zevk alır.
- Kelimelerle rahat bir şekilde espri yapma yetenekleri olur.
- Dil analizlerini oldukça kolay şekilde yapabilirler.
Her zekânın kendine ait olan temel özellikleri bulunur. Sözel zekânın özellikleri de yukarıda saydıklarımız gibidir. Kişiler bunları yapabiliyorsa, sözel zekâya sahip olduklarını anlayabilir.
19.01.2024 16:20:39
Sözel Zeka ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|